Dzisiaj postanowiłam przedstawić część kolekcji masek afrykańskich, które znajdują się w moim domu. Wszystkie pokazane maski zostały przywiezione z Gabonu. Na początku nie wiedziałam za dużo o ich pochodzeniu i znaczeniu, niezwykle mi się podobały ze względu na swój wyrazisty styl. Choć w Polsce spotyka się różne pamiątki, maski przywiezione z podróży, jednak takich nigdy nie spotkałam. Przez to od początku uznałam je za szczególne.

Dwie pierwsze od początku uznałam za pochodzące pierwotnie z Kamerunu. Odczytałam to z monet, które są ozdobą tych masek. Niedawno odkryłam, że są to maski pochodzące z plemienia Fang i nazywane maskami dobrobytu.


Plemię Fang we wschodniej Gwinei i północnym Gabonie jest uważane za dumną społeczność o bardzo bogatej historii. Fang byli wspaniałymi myśliwymi, którzy polowali na słonie leśne. Handlowali zdobytą w polowaniach kością słoniową z innymi ludami afrykańskimi. Plemię Fang było bardzo rozwinięte i zamożne, początkowo był to lud wędrowny. Ten rodzaj maski, wspólny dla regionu jest używany podczas specjalnych ceremonii tańca, w którym prosi się przodków o  błogosławieństwo i dobrobyt. Sama maska emanuje bogactwo.
Wykonane są z ciemnego drewna, dosyć lekkiego. Ozdobione blaszkami mosiądzu i monetami miedzianymi.








Kolejna maska słonia o niezwykłej elegancji, jest symbolem męstwa. "Słoń" maska symbolizuje  osobę odważną, która jest w stanie uchwycić słonia. Używane są w czasie uroczystości rozpoczynających sezon polowań.
Maska głowa słonia została ręcznie wykonana z drewna, mosiądzu, muszli kauri oraz monet. Są one noszone na szczycie głowy podczas ceremonii tańca i w procesjach pogrzebowych. Słoń jest uważany za zwierzę królewskie, a takie maski są zarezerwowane dla wyższych rangą przywódców plemiennych. Ta maska słonia ma 57 cm wysokości i 22 cm szerokości. Noszona była na szczycie głowy z trąbą ustawioną poziomo. 
Z przywiezieniem słonia do Polski był pewien problem. Ze względu na długość rzeźby i zawarte w niej kawałki metalu była wielokrotnie prześwietlana i sprawdzana podczas odpraw w portach lotniczych Francji i Polski. Być może kształt mógł sugerować ukrycie tam np. broni. Ważne, że dotarł na miejsce.



Kolejne dwie maski pochodzą także z plemienia Fang.


Fang jako plemię wędrowne, wyznające kult animistyczny, wykazywali bardzo silny kult przodków.  Zamieszkujący w rozległej strefie Atlantyku - Afryki równikowej (Kamerun, kontynentalna Gwinea Równikowa i niemal cała północna część Gabonu). Historycznie lud Fang był wędrowny i stosunkowo niedawno osiedlili się w tym szerokim zakresie. Wędrowne istnienie Fang zabraniało im budowania sanktuariów przodków. Zamiast tego tworzyli cylindryczne relikwiarze z kory, w których  umieszczano czaszki i kości przodków.  Noszenie relikwiarza miało zapewniać opiekę przodków i pomoc w sprawach życia codziennego. Ich struktura społeczna opierała się na klanie, grupie osób pochodzących od wspólnego przodka.



Maski tego wydłużonego typu były noszone przez członków potężnej społeczności religijnej oraz tajnego sądownictwa (zwanego Ngil, czyli goryl). Członkowie Ngil działali jako rodzaj policji i sędziów, ujawniających czarowników i osoby, które nie przestrzegały prawa (zwykle karą za czary była śmierć).
Maski Ngil z Gabonu zawierają typowe cechy rzeźby graficznej: bardzo szerokie czoło z podwójnym łukiem nad oczami, twarz w kształcie serca o wystających ustach. Powierzchnia masek pokryta była naturalnymi barwnikami, głównie kaolinem (kolor biały), który oddawał masce martwego czy duchowego wyrazu. Maski Ngil są zazwyczaj wydłużone, ozdobione rzeźbionymi liniami biegnącymi od czoła aż do wierzchołka nosa.



Ich wyrazistość miała też wpływ na kształtowanie sztuki europejskiej. Za sprawą kolonialnych statków handlowych, które z Afryki do Francji przewoziły m.in. wyroby sztuki ludowej, jak maski i rzeźby.


Maski i rzeźby afrykańskie stały się inspiracją dla kubistów.
Znani artyści jak Picasso, Braque, nie zwracali uwagi na oryginalne znaczenie kulturowe tych dzieł. Byli zainteresowani tylko w zastosowaniu prostych form sztuki afrykańskiej, ich odważnych linii, do własnych projektów i filozofii.
Jednym z artystów, u którego można odnaleźć konkretny wpływ na twórczość maski Ngil  pochodzącej od ludu Fang z Gabonu był Modigliani. Rzeźba Modiglianiego “Tête”, pokazana pierwszy raz w 1912 roku, została sprzedana przez dom aukcyjny za 52.600.000 dolarów w  czerwcu 2010 roku.
Wspomnianą rzeźbę można obejrzeć tutaj.